Arhitektura carske palate u doba tetrarhije: Felix Romuliana (Gamzigrad)

Abstract

Doktorska disertacija Arhitektura carske palate u doba tetrarhije. Felix Romuliana (Gamzigrad) predstavlja novi i sveobuhvatniji pogled na arhitekturu kasnoantičke carske palate cara Galerija, nedaleko od današnjeg Zaječara (Srbija), sa svim specifičnostima koje karakterišu ovu vrstu tetrarhijske arhitekture. Ona ima za cilj sagledavanje, analizu i rekonstrukcije ostataka ansambla Galerijeve carske palate u severnom delu utvrđenja, radi potpunijeg poznavanja i jasnijeg tumačenja ovog rezidencijalno-memorijalnog kompleksa. U radu su analizirane sve tetrarhijske carske palate koje su građene u novim prestonicama Carstva zbog određenih sličnosti i razlika koje su korištene za komparaciju. Takođe, analizirani su istraženi ostaci delova palate D, njihovi međusobni odnosi, ali i odnosi palate sa ostalim elementima utvrđenog kompleksa, na osnovu kojih su dobijeni novi zaključci i relativna i apsolutna hronološka datovanja određenih celina. Sagledavani su i analizirani aspekti pozicije utvrđenog kompleksa i prilaza istom, građevinski materijali, arhitektonski ukrasi, funkcionalno-konstruktivni i vizuelni aspekti palate, kao i život i devastacija njene izvorne funkcije. Ova disertacija doprinosi potpunijem poznavanju rezidencijalno-memorijalnog kompleksa Feliks Romulijana sažimanjem rezultata i analiza novih arhitektonskih istraživanja na terenu, i dosada objavljenih stručnih članaka i monografija, u multidisciplinarnom pristupu koji je primenjen tokom istraživanja.

PhD thesis “Architecture of the Imperial Palace in the Age of Tetrarchy. Felix Romuliana (Gamzigrad)” is a new and broader approach to the architecture of the late antique imperial palace of the emperor Galerius in the vicinity of city of Zajecar, Serbia, with all its specificities that characterize this type of tetrarchic architecture. The aim of the thesis is inspection, analysis and reconstruction of remains of the imperial palace ensemble of Galerius in the north part of fortification to gain a deep understanding and clear interpretation of this residential-memorial complex. The study includes an analysis of all tetrarchic imperial palaces built in new capitals of the Empire due to certain similarities and differences used for comparison. Additionally, already explored remains of the part of the palace D have been analyzed as well as their interrelationship and relation of the palace with other elements of the complex resulting in new conclusions and relative and absolute chronological dating of certain structures. Inspection and analysis cover aspects of position of the complex and access to it, construction materials, architectural decorations, functional-constructive and visual aspects of the palace and the life and devastation of its original function. This thesis provides full insight into the residential-memorial complex of Felix Romuliana since it covers results and analysis of a new architectural fieldwork and previously published scientific articles and monographs within multidisciplinary approach implemented in the research.