Neolitska koštana industrija sa lokaliteta Klenak – Adžine Njive: preliminarni rezultati

Abstract

Tokom 2021. i 2022. godine, Arheološki institut iz Beograda i Zavičajni muzej iz Rume istraživali su lokalitet Klenak – Adžine Njive, u okviru zaštitnih istraživanja na autoputu Ruma – Šabac. Otkriveni su izuzetno bogati arheološki nalazi iz različitih perioda, iz neolita, latena i drugih praistorijskih perioda, kao i iz srednjeg veka. Neolitski slojevi pružili su, pored brojnih arhitekonskih celina, i veliku količinu pokretnih arheoloških nalaza, uključujući i srazmerno bogatu zbirku artefakata od koštanih sirovina. U ovom radu biće prikazani preliminarni rezultati analize. Najčešće korišćena sirovina jesu različite kosti domaćih životinja – duge kosti i rebra ovce, koze i govečeta, a u manjoj meri su korišćene ostale kosti i rogovi cervida. Najučestaliji su različiti zašiljeni predmeti – igle, šila i probojci, a još se sreću i različite alatke za glačanje i za udaranje – spatule, strugači, manji udarači. Ovi su predmeti uglavnom korišćeni za različite svakodnevne potrebe, kao što su obrada organskih materijala (kože, biljnih vlakana, priprema hrane i slično), dok je oprema za lov i ribolov malobrojna. U pogledu morfoloških i tehnoloških odlika, koštana industrija sa lokaliteta Klenak ima dosta sličnosti sa drugim koštanim industrijama sa vinčanskih lokaliteta. Kao glavna razlika, međutim, može se uočiti gotovo potpuno odsustvo udica izrađivanih od roga, koje su dosta brojne na obližnjem lokalitetu Gomolava.