Centralni Balkan u 5. milenijumu pre n. e. : obrasci naseljavanja i društveno-ekonomske promene

Abstract

Predmet ovog istraživanja je ispitivanje geografskog i kulturnog konteksta kasnoneolitskih i ranoeneolitskih naselja radi utvrđivanja karaktera promena u ekonomskim strategijama i društvenoj organizaciji zajednica 5. milenijuma pre n. e. na centralnom Balkanu. U disertaciji se u uvodnom delu obrazlaže tema u kontekstu dosadašnjih istraživanja i predloženih modela promene, izlažu se ciljevi i metodologija istraživanja i daje se prikaz osnovnih geografskih odlika u istraživanim regijama. Potom se u delu analiza ispituju karakteristike obrazaca naseljavanja na dva nivoa, mikroregionalnom i regionalnom, dok je makroregionalninivo ispitan u zaključnom delu rada. Istražen je geografski kontekst naselja,dinamika naseljavanja lokacija, unutrašnja struktura naselja i prostorni odnos naselja ka resursima i između naselja u šest regija centralnog Balkana. Lokaliteti su analizirani uz pomoć Geografskog Informacionog Sistema (GIS), a posmatrana je teritorija poluprečnika 5 km od lokaliteta...

The object of this research is to examine geographic and cultural contexts of the late neolithic and early eneolithic settlements in order to determine the character of changes in economic strategies and social organization of the 5th millennium BC communities in the Central Balkans. In the introductory part of the thesis I explain theme in the context of previous researches and proposed models of change, represent the aims and methodology of research and provide an overview of the basic geographical features in the studied regions. In the part of the analysis I examine the characteristics of settlement patterns on two level, microregional and regional, while macroregional level was examined in the concluding part of the thesis. Geographic context of the settlements, dynamics of locations settling, internal structure of settlements and spatial relationship of the settlements towards resources and between settlements in six regions of the Central Balkans was investigated. The sites were analyzed with the help of Geographical Information System (GIS), and the territory of the 5 km radius of the site was observed...